by Đốt cháy hoàn toàn m gam một triglixerit X cần vừa đủ 1,54 mol O$_{2}$ thu được CO$_{2}$ và 1 mol H$_{2}$O. Nếu thủy phân hoàn toàn m gam X trong dung dịch KOH đun nóng thu được dung dịch chứa 18,64g muối. Để chuyển hóa a mol X thành chất béo no cần vừa đủ 0,06 mol H$_{2}$ (Ni, t$^{0}$). Giá trị của a là:
A. 0,06
B. 0,02
C. 0,01
D. 0,03
Hướng dẫn
Chọn đáp án là: B
Phương pháp giải:
– Gọi số mol X trong m gam là x
B. ảo toàn nguyên tố ⇒ số mol CO$_{2}$ sản phẩm cháy
⇒ khối lượng X tính theo x.
– Bảo toàn khối lượng phản ứng thủy phân X
⇒ Tính được x
⇒ Số liên kết π trong X ⇒ số liê kết π có thể phản ứng được với H$_{2}$
⇒ tỉ lệ mol X + H$_{2}$ ⇒ a
Lời giải chi tiết:
– Công thức của X có dạng: (RCOO)$_{3}$C$_{3}$H$_{5}$
– Gọi số mol X trong m gam là x ⇒ n$_{O(X)}$ = 6x mol
– Phản ứng cháy:
B. TNT “O”: n$_{O(X)}$ + 2n$_{O2}$ = 2n$_{CO2}$ + n$_{H2O}$ ⇒ n$_{CO2}$ = ½ (6x + 2.1,54 – 1) = 3x + 1,04
⇒ m$_{X}$ = m$_{C}$ + m$_{H}$ + m$_{O}$ = 12(3x + 1,04) + 1.2 + 16.6x = 132x + 14,48
– Thủy phân X với NaOH:
(RCOO)$_{3}$C$_{3}$H$_{5}$ + 3KOH → 3RCOOK + C$_{3}$H$_{5}$(OH)$_{3}$
Mol x → 3x → 3x → x
B. ảo toàn khối lượng: m$_{X}$ + m$_{NaOH}$ = m$_{muối}$ + m$_{ancol}$
⇒ (132x + 14,48) + 3x.56 = 18,64 + 92x
⇒ x = 0,02 mol ⇒ n$_{CO2 (cháy)}$ = 3x + 1,04 = 1,1 mol
Số nguyên tử C = n$_{C}$ : n$_{X}$ = n$_{CO2}$ : n$_{X}$ = 1,1 : 0,02 = 55
Số nguyên tử H = n$_{H}$ : n$_{X}$ = 2n$_{H2O}$ : n$_{X}$ = 2 : 0,02 = 100
Vậy CTPT của X là C$_{55}$H$_{100}$O$_{6}$ ⇒ Độ bất bão hòa: k = (2C + 2 – H)/2 = (2.55 + 2 – 100)/2 = 6
Vì X có sẵn 3 liên kết π trong 3 nhóm COO ⇒ 3 liên kết π còn lại nằm trong gốc hidrocacbon
⇒ Khi X + H$_{2}$ dư thì: n$_{H2}$ = 3n$_{X}$ ⇒ a = n$_{X}$ = 0,06 : 3 = 0,02 mol
Đáp án B
